OZONUN GAZI NEDİR VE NASIL ÜRETİLİR?

Ozon nedir?

Ozon, Yunanca kötü kokulu anlamına gelen doğal bir gazdır. Atmosferik havanın %71 nitrojen, %28 oksijen ve %1 ozonun da içinde olduğu diğer gazlardan oluşur. Ozon gazının konsantrasyonu irtifa, sıcaklık ve hava kirliliği gibi etkenlerle bağlı olarak değişiklik gösterir.

Dünya yüzeyinden yaklaşık 20-30 km (12-18 mil) uzakta stratosferde; yaklaşık 1000 µg/m³’ye denk gelen bir ozon tabakası mevcuttur. Bu tabakanın devamlılığı çok önemlidir. Çünkü bu tabaka layer güneşten gelen ultraviyole-UV (<290 nm) ışınlarının emilmesini sağlamaktadır. Ultraviyolenin sis ve dumanda bulunan bazı elemanların (özellikle nitrojen oksitlerin) üzerindeki etkisi altında ve oksijen basıncı koşulunda ozon oluşmaktadır. Bu da basitçe sisin yoğunluğunu ölçmede kullanılmaktadır. Bu durum yüzünden halk arasında sanki ozon kötü bir gazmış gibi algılanmaktadır.

Ozon son derece kararsız (anstabil) ve reversibl bir bileşiktir. Üç (3) oksijen atomundan (O³-triatomik) oluşur. Oluşumu (ve yıkımı) için yüksek enerjiye (68.400 cal) ihtiyaç vardır. Su içindeki çözünürlüğü oksijenden 10 kat daha fazladır. Sudaki bu yüksek çözünürlük sıvılarla hızla reaksiyona girmesini sağlar. Kimyasal ve endüstriyel amaçlar için üretilen ozon güçlü bir oksitleyecidir. Tıbbi amaçlar için kullanılan ozon güçlü oksitleme etkisine sahip olduğu için; antiseptik, immün modülatör, analjezik ve antienflamatuvar… etki gösterir. Ozon, oksijene göre daha kararsız bir molekül olduğu için, vücutta cevap oluşturmada oksijene göre daha etkilidir. Güçlü oksidan özelliği ile, okside olabilen tüm organik bileşiklerle kimyasal reaksiyona girebilir. Aslında dezenfekte edici etkisi, sahip olduğu bu güçlü okside edici özelliğindendir.

Ozon gazı doğal yollarla nasıl üretilir?

Doğada ozon iki temel yol ile oluşur:

  • Fırtınalardan salınan elektrik akımıyla ozon doğal olarak oluşur. Oksijen molekülü elektrik akımı aldıktan sonra iki oksijen atomuna ayrılır, ayrık atomların diğer moleküllere bağlanması ile ozon (O³) oluşur.
  • Güneşten salınan ultraviyole ışınları stratosferdeki oksijen moleküllerinde elektrik akımı oluşturmaktadır. Bu reaksiyon ayrıca, güneşten ultraviyole ışın (radyasyon) salınımını en çok absorbe edilen (emen) bölge olan ozon tabakasını da oluşturmaktadır. Sonuç olarak ozon yüksek enerjili ışınlar ile üretilen doğal, yüksek oranda reaksiyonlara girebilen bir gaz molekülüdür.

Ozon gazı jeneratörlerle nasıl üretilir?

Birtakım cihazlarla ozon gazı üretimi için üç sistem mevcuttur;

Soğuk Plazma Sistemi: Hava ve suyun temizlemesinde (dezenfeksiyonunda) kullanılır.

  • Ultraviyole Sistemi: Düşük konsantrasyonlarda üretilen ozon estetik, sauna ve hava temizlenmesinde kullanılır.
  • Corona Salınım Sistemi: Bu yöntemle yüksek konsantrasyonda ozon gazı üretilir. En sık medikal (tıp) ve dental (diş) alanlarında kullanılır. Saf oksijenin yüksek voltaj farkı oluşturulan cihazdan geçirilmesiyle oluşan endotermik bir reaksiyon sonucunda elde edilir. Ozon cihazıyla üretilen gaz bileşiğinin %5 kadarını ozon, %95’ini ise saf oksijen oluşturur.

Yukarıdaki yazı teşhis ve tedavi amacıyla değil bilgi vermek amacıyla yazılmıştır. Ozon tedavisiyle ilgili merak ettiğiniz konuları sorabilir, sorunuzla ilgili öneriler isteyebilirsiniz.